Anonim Yunus
Yunus Emre’nin hayatına dair elde bulunan bilgiler büyük ölçüde rivayetlere dayanır. Ondan söz eden kaynaklar çok sonraları yazılmıştır. Şiirlerinden hareketle yapılan yorumlar ise hayatını açıklamak için yeterli değildir. Onun 13. yüzyılın ikinci yarısı ile 14. yüzyılın ilk yarısında yaşadığı sanılmaktadır. Ona ait olduğu söylenen on beş kadar mezarda belki de gerçekten Yunuslar yatmaktadır.
Yunus, hikâyesi olan adamdır. Bizim millet, hikâyeyi, menakıbı kişiden önde tutar. İçinde keramet bulunan olağanüstü anlatılardan hoşlanır. Kıssaların doğruluğunu tartışmaz. Kutsal kitaplar da kıssalar anlatır. Onları herkes, kendi anlama düzeyine göre yorumlar.
Yunus’un Hacı Bektaş, Mevlâna ve Taptuk Emre ile ilgili olarak anlatılan hikâyelerini doğrulama imkânına sahip değiliz. Onun şiirleri de, anlatılan hikâyelerin epizotları, uzantıları gibi kabul görür.
Yunus’u sahiplenme yarışında şimdilik, Eskişehir Sarıköy önde görünüyor. Yeni belgeler bulununcaya kadar bu tartışmalar devam edeceğe benziyor.
Yunus’un gerçekte kim olduğu akademisyenlerin problemidir. Halkın böyle bir meselesi yoktur. Halkın Yunus’u, zaman içinde yeni anlatılarla zenginleşen, bir çığ gibi büyüyerek, âdeta arkeolojik katmanlar hâlinde oluşan anonim bir kişiliktir.
Yunus’ta görülen “vahdet-i vücut” inanışına bağlı kalarak, onun takipçilerinin bu ortak adı bir mahlasa dönüştürdüğü görülür. Bir bakıma anonimleşen bir mahlastır bu.
Türk halkı, mizahi yönünü nasıl ki Nasrettin Hoca fıkraları üzerinden ifade ederek onu anonimleştirmişse, mistik yönünü de Yunus üzerinden anlatarak şiirlerini bereketlendirmiştir. Yunus ilahilerinde
