# Etiket
#EDEBİYAT #Kültür/Sanat

Dr. A. Filiz AVŞAR: Mehmet ÖNAL’ın “EFSANE”si..

Mehmet ÖNAL’ın “EFSANE”si..

 Dr. A. Filiz AVŞAR

Kitabın adı ve üzerinde yazan “ Ödüllü Roman” ifadesi  kendini  “beni oku” çağrısı yapıyor. Kapakta kullanılan oldukça naif resim ise diğer bir “albeni” noktası: Mor-eflatun zemin üzerine incecik siyah kalemle çizilmiş ya da fotoğraflanmış ağaçlar ve bu zarif ağaçların suya düşmüş aynı zariflikteki  gölgeleri.

Aslında içini okuduktan sonra kapak-konu ilişkisi daha rahat ortaya çıkıyor: Insanın gördüğü şeylerin, aslında iç dünyasında yarattığı kavramlar ile  hayatında şekil-anlam-istikamet bulduğu; görünen ile değil,  içimizde yaşadığımız algılamalar ile ( suya düşen yansımalar ile) hayatımızı yaşadığımız üzerine bir yorum bu …

Kitap bir “roman” olarak adlandırılsa da, aslında bildiğimiz romanlardan oldukça farklı bir kitap ile karşılaştım. Bu ifade, edebiyatçı değil “kitapsever-kitap okur bir insan gözü ile” algılanacak bir ifade, bana ait olan. Başlangıç, gelişme, sonuç bölümlerinin, içinde “daha neler olacak, nasıl sonuçlanacak?” sorularının olmadığı bir roman bu.

Kitap kavramlar arasında yapılan, kişinin kendini ve çevresini bu kavramlar arasında yaptığı yolculuk üzerinden hayatı algılamaya çağıran bir roman. Seçilen isimler de bunların bir göstergesi: Adem, Dilara, Dilara’ya takılan aslında hayatın her nokta ve detayının öyle olduğu üzerinde fikir verilen Efsane, Şemseddin Efendi (aslında Şems…), Mahinur abla, Dertli, Aziz Bey…

Fuzuli üzerinden başlayan bir divan edebiyatı, Su Kasidesi ve su-deniz kavramları üzerinden tasavvuf, Aziz bey üzerinden ismine inat bu dünyada aziz sayılanın para-sermaye olduğu vurgusu, İstanbul’un kargaşasına rağmen unutulmaması gerekli olan “Aziz İstanbul” algısı …üzerinden giden bir kavram romanı. Romanı bu yüzden klasik  anlayış üzerinden değil, tasavvufi kavramlar  arasinda yaşanan bir roman gözüyle okumak gerekli.

Bu özellik,  kitap okumaya özendirilmek istenen  bir gençlik için romanı öncelikli olmaktan çıkarıyor. Yeni gençliğin bu kavramlara çok uzak olduğu, çabuk tüketilip atılacak şeyler dışındakilere hevesle yaklaşmadığı biliniyorken, bu nesil üzerinde öncelikli olma hakkını kaybediyor. Bu roman, az sayıdaki, iç dünyasına öncelik veren gençlerin haricinde, yaşı kemale doğru giden okurlar için yazılmış bir kitap durumunda.

Kitabın bu özelliği aslında bir de ironi çıkarıyor ortaya: Efsane olarak değerlendirilecek her olay, aslında hayatımıza biraz  belki de çokca yön verecek bir algı durumu. Bu da gençlikte bizim üzerimizde hakim olması, bizi ve içinde bulunduğumuz dünyayı şekillendirmesi gerekli bir durum. Ancak bunu farketmek için, enerjinin azaldığı olgunluk çağlarını beklemek gerek. Bu algı gençlik için biraz hayâl mesabesinde. Bu yüzden de “gerçeklik” değeri biraz zayıf kalıyor. Belki de mesajların ulaşması gerekli olan yerlere ulaşmasına imkân kalmıyor.

İkinci bir ironik durum ise kitap bastırmak, yayımlamak için, bunca iç dünyada yapılması gerekli olan yolculuğa inat,  paranın-matbaanın-kağıdın-dağıtım şirketinin olması gerektiğinin bilinci. Aziz bey üzerinden, Toyota, Sabancı, New York, Kadıköy üzerinden “hayatın gerçekleri” üzerine yapılan vurgular ile belirtilmiş bunlar.

İçinde aşk-cinsellik vurgusu hemen hiç yok. Yalnızca bir turuncu elbise, kızıl ışıklar saçan saçlar dışında… Kırmızının tonları üzerinden yapılmış, yemeğin tuzu misali çeşni katılmış kavramlar  bunlar…

Seyyah kavramı üzerinden içimize, Efsane kavramı üzerinden hayatın özüne yapılan vurgunun romanı bu.

Yazarını, kitap değerlendirmesinin yapıldığı “KUŞLUKTA YAZARLAR” toplantısında tanıdıktan sonra da tasavvufun yazarın hayatında önemli bir yeri olduğunu, yazarın üzerine sinmiş olan “ hâl” den anlamak da kolayca mümkün .

Hayatı, saf gerçekler üzerinden değil, farklı bakış açıları üzerinden değerlendirmek isteyenler için farklı bir kitap.

________________
KÜNYE:
KİTAP ADI: Efsane

YAZAR: Mehmet ÖNAL

YAYINEVİ: Kurgan Edebiyat

2.Baskı, Ankara, 2011

ÖZELLİK: Türkiye Yazarlar Birliği Roman Ödülü

İnternet Üzerinden Sipariş: http://www.kitapyurdu.com

____________

*Dr. A.Filiz AVŞAR, Kuşlukta Yazarlar Topluluğu Üyesidir.

Leave a comment